Foton viert 10-jarig bestaan
Het Expertisecentrum Dementie Foton bestaat 10 jaar. Met heel wat activiteiten wil Foton zichzelf, maar ook dementie in de kijker zetten. Want dat is hard nodig. Een eenzijdig en negatief beeld over dementie domineert nog steeds onze samenleving. Foton opent dan ook niet toevallig in deze feestweek het eerste ontmoetingshuis dementie in Vlaanderen.
Een superklein lichtdeeltje...
Foton, een initiatief van Familiezorg West-Vlaanderen vzw, zag het licht op 23 oktober 1997 (openingszitting). Letterlijk eigenlijk, want een foton is een superklein lichtdeeltje en is zo goed als onzichtbaar voor het blote oog. De naam 'foton' verwijst dan ook naar de zoektocht naar licht en leven tussen de donkere kenmerken van dementie: verlies, schaduw, dood,...
In onze samenleving leeft namelijk vooral dit laatste beeld van dementie. Maar in tegenstelling tot wat mensen vaak denken, beschikken personen met dementie in vroegere stadia wel nog over verstandelijke vermogens. Ze hebben voorkeuren, meningen en kunnen nog steeds beslissingen nemen. Maar de uitermate negatieve en eenzijdige beeldvorming in de samenleving versterkt de vervreemding. De oplossing is om dementie bespreekbaar te maken, waardoor we leren omgaan met dit verwoestende proces.
...met een betrokken aanpak
Om dementie bespreekbaar te maken, opent Foton een ontmoetingshuis dementie, een primeur voor Belgi�. Het wordt een plaats waar iedereen welkom is. Mensen kunnen er elkaar ontmoeten, ervaringen uitwisselen, informatie opvragen, maar evengoed vorming of een literaire avond bijwonen. Of gewoonweg genieten van een lekker kopje koffie. Alle activiteiten hebben echter een ding gemeen: dementie bespreekbaar maken.
Een andere primeur van Foton is de ontmoetingsgroep dementie. Acht deelnemers met beginnende dementie praten in groep over hun ziekte en de gevolgen ervan. Hun eigen omgeving reageert, na het horen van de diagnose, vaak onwenning en ontwijkt het onderwerp. De ontmoetingsgroep cre�ert een plaats waar personen met dementie ernstig genomen worden en betekenis krijgen. Onder deskundige begeleiding leren de deelnemers om te gaan met hun ziekte. Bovendien steunen ze elkaar onderling wat ook hun weerbaarheid vergroot. In Canada, Nederland en Groot-Brittanni� bestaan al soortgelijke initiatieven.
Voor het jubileum publiceert Foton 'Vragen en antwoorden over dementie'. De huidige literatuur over dementie richt zich bijna altijd naar hulpverleners en familieleden. Maar dit boekje spreekt de pati�nt zelf aan. De publicatie geeft uitleg over dementie en spoort aan tot dialoog met de omgeving. Ook dit is nieuw, want veel mensen gaan ervan uit dat personen met dementie geen besef hebben van hun ziekte. Foton wil deze, zowel door de media als de hulpverlening �vergeten fase� van dementie, belichten.
Pleidooi voor thuisbegeleiding
Het Ministerie van Welzijn voorziet een herschikking van de opdrachten van de expertisecentra dementie in Vlaanderen. Daarin is geen ruimte meer voor laagdrempelige begeleiding van mensen met dementie en hun omgeving in de thuissituatie. Foton is echter overtuigd van de noodzaak van deze vorm van hulpverlening die wel bestaat voor andere sectoren, zoals gehandicaptenzorg, psychiatrische thuiszorg, kankerproblematiek,...
Het belang van psychosociale ondersteuning wordt door tal van onderzoeken aangetoond. Het voorkomt gedragsproblemen bij de persoon met dementie en gezondheidsproblemen bij de familie. Bovendien stelt het een opname in een rusthuis met ��n jaar uit. Daarom zal Foton de werking dicht bij de zorgvrager behouden. We zoeken daarvoor bijkomende middelen naast onze erkenning als expertisecentrum dementie. We hopen dat de overheid onze inspanning en onze opgebouwde expertise zal erkennen en financieel ondersteunen.